Mustafa KÖMÜŞ
Özel okullar pandemiyi fırsata çevirmeye devam ediyor. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından sürekli korunan, ne isterlerse olan özel okullar son dönemde pandemi hiç yokmuş gibi davranmaya devam ediyorlar. Erken kayıt için velileri okullara çağıran özel okul yönetimleri tavan olarak yüzde 24,7 zam açıkladı. Üstelik veliler, özel okulların bu zammı sene başında yapılan vergi indirimini dikkate almadan yaptıklarını söylüyor. Ayrıca bazı özel okulların velilere yemek ücretinin iade edildiği gibi taahhütler imzalattığı belirtiliyor. Daha da ileri giden bazı özel okulların ise dünden itibaren eğitime başlayacağı aktarılıyor.
İNDİRİM İSTİYORUZ
Özel Okul Velileri Platformu Sözcüsü Özgür Özkan BirGün’e bütün bu iddialarla ilgili değerlendirmelerde bulundu. KDV indirimlerinin özel okul fiyatlarına yansımadığını aktaran Özkan şunları söyledi: “Velilerimizden aldığımız bilgilere göre fiyatların düşmediğini öğrendik. Hatta bir sözleşmeden fotoğraf da paylaşıldı bizimle. Normalde tüketici kanununa uymayan pek çok madde de eklenmiş. Erken kayıt dönemi başladı. Salgın döneminde zam yapılmasının uygunsuz olduğunu söylüyoruz. Hatta yaklaşık bir buçuk senedir velilerle birlikte uzaktan eğitimde indirim yapılması yönünde faaliyetlerde bulunuyoruz. Özel okullarda öğretmen maaşları asgari ücretin biraz üstünde, bu nedenle pandemi koşullarıyla ilgili bir başvuru yaptılar. Bu başvuru da kabul edildi. Eğitim sektörü destekleniyor. Kısa çalışma ödeneğinden bu öğretmen maaşlarının yüzde 60’ını alıyorlar. Okulların giderlerinin yüzde 80-90’ı sadece öğretmen maaşına ayrılmış durumda. Nerden bakarsanız toplam giderlerinde yarıya yakın bir azalma var. Devletin verdiği destek adeta teşvik durumuna dönüştü.”
Normal zamanlarda erken kayıt dönemlerinde yemek ve ulaşım ücretlerinin de alındığını aktaran Özkan şöyle devam etti: “Erken kayıt yaptırıyoruz. Salgının nasıl seyredeceğini bilmiyoruz. Ancak okula kayıt yaptırınca bizden zorunlu olarak yemek bedeli alıyorlar. Ben pandemide okulların açılmayacağını düşünüyorum dememe rağmen benden yemek bedelini istediler. Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesinin beşinci bendinde şöyle diyor: Bu hizmetlerden talep eden veliler faydalanır. Yani bir zorunluluk ibaresi yok. Bu maddeyi örnek gösterdim ancak maalesef sonuç alamadım. Ben de Milli Eğitim Bakanlığı’na şikâyet ettim. Ancak oradan da gelen cevap kayıt tarihlerinden sonra geldiği için bir faydası olmadı. Yani bu konuyla ilgili yönetmelikler ihlal ediliyor. Devletten teşvik alıyorlar ancak bize uzaktan eğitimle ilgili bir iade yapmıyorlar. Biz bu ücreti uzaktan eğitim için değil yüz yüze eğitim için ödüyoruz. Okulun sosyal olanakları, kulüpleri, laboratuvarı vs. birçok olanağı var. Veliler de bu olanaklardan faydalanmak için bu ücretleri ödüyor. Ancak pandemi koşullarından dolayı bu olanakların hiçbirinden faydalanmıyoruz. Bunları dile getirdik. Dedik ki indirim istiyoruz. Geçtiğimiz dönem başında bakanlığın da bu konuda açıklamaları var. Ancak faaliyet yok.”
DENETİMLER YETERSİZ
MEB’in yetersiz denetimi nedeniyle özel okul yönetimlerinin faaliyetlerinin pervasızca hareket etmesine neden olduğunu aktaran Özkan, “Uzaktan eğitim kapsamında herhangi bir iade veya hak talep etmeyeceğim diye bir madde ekleyerek sözleşme konuyor velilerin önüne. Yemek bedeli ödemek istemeyen velilere kayıt yenileme yapmayız diyorlar. İade ve hak talebi olan veliye fiyatlar olduğundan da yüksek söyleniyor. Bunların önü çok açık. Şikâyetlerle ilgili Bakanlık yeterince denetleme yapmıyor. Biz uzun zamandır yemek bedelinin bize zorla ödetildiğine ilişkin şikâyetlerde, açıklamalarda bulunuyoruz, sürekli zam yapılıyor aslında bir fırsatçılık söz konusu diyoruz fakat kimse dikkate almıyor” dedi.
“Geçen senenin fiyatına yüzde 8 KDV koyuyor” diyen Özkan sözlerini şöyle bitirdi: “Bir de yüzde 10-20 arası zam yapıyor. Halbuki geçen senin KDV’si yüzde 1. Onu baz alarak işlem yapması lazım. Eğitimin KDV’si yüzde 1 olarak devam edeceğini düşünüyorum. Burada bizim ödediğimiz ücretlerde bir iade olmayacak. Yani burada kazanan sadece özel okul patronları. Kitaplar çok fahiş fiyatlara satılıyor. İnsanlar kredi çekerek çocuk okutuyor. Ciddi bir mağduriyet var. Kalıcı bir KDV indirimiyle ekstra bir kazanç elde etmeyi amaçlıyorlar.”
***
Okullar arttı öğrenciler azaldı
MEB’in verilerine göre, 2019-2020 döneminde özel ortaöğretim kurumu sayısı, 2018-2019 dönemine göre 305 arttı. Okul sayısındaki artışa karşın, özel liselerde eğitim gören öğrenci sayısı 25 bin 911 azaldı. Bakanlığın özel okullara yönelik teşvik politikası sonuç verirken 3 bin 176 olan özel ortaöğretim kurumu sayısı, 3 bin 65 olan resmi genel ortaöğretim sayısını geride bıraktı.
Özel öğretim kurumlarındaki öğrencilerin toplam örgün eğitim içindeki oranının yüzde 8,8 olduğu belirtildi. Bu oran, okul öncesi eğitim için yüzde 17,7, ilkokul için yüzde 5,2 ortaokul için yüzde 6,3 ortaöğretim için de yüzde 13,1 olarak kaydedildi.
2020-2021 öğretim yılında öğrenci sayısı bir önceki yıla göre 310 bin 530 öğrenci azaldı. Geçen yıl özel okullarda okuyan öğrenci sayısı 1 milyon 468 bin 198 iken, 2020-2021 öğretim yılında bu sayı 1 milyon 157 bin 668 oldu.
***
MEB’den ayrımcılık
MEB pandeminin ilk gününden itibaren özel okul yanlısı bir politika izliyor. 2019-2020 yılında ücret iadesi için hiçbir adım atmayan MEB, 2020-2021 için de telafi eğitimlerini ilk olarak özel okullarda başlattı. Ayrıca yine geçen günlerde özel okulların talepleri doğrultusunda destekleme ve yetiştirme kursları açıldı.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.